سلطان ملک خط (محمد علی سطان الکتاب)

آخوند ملا محمد علی سلطان الکتاب یکی از نام آوران و نوابغ عرصه خط و از اساتید بزرگ خوشنویسی در دوره قاجار که در زمره شاگردان خاص اشرف الکتاب اصفهانی بوده است.

اگرچه این هنرمند برجسته در خوشنویسی مقامی رفیع داشت و آثار به جامانده از او همگی گواهی است بر قدرت قلم وی، اما رسم بدعهدی ایام و جفای دوران که موجب گمنامی بسیاری از مفاخر و نام آوران عرصه های ادب و هنر و اندیشه گردیده، نام سلطان الکتاب را هم …. .

وی خط نسخ را بسیار خوش می نوشت و به ویژه در مشق گرفتن و شبیه نویسی قدرتی عجیب داشت به گونه ای که وقتی قرآن ناتمام نیریزی را خواست تمام کند قطع کاغذ آن را کمی بزرگتر از قرآن نیریزی انتخاب کرد تا شباهت خط خود را به خط نیریزی نشان دهد که اگر کاغذ در قطعی مساوی با آن قرآن بود، چه بسا می پنداشتند تمام قرآن کتابت احمد نیریزی است.

وی در نوشتن خطوط دیگر همچون نستعلیق و ثلث و رقاع هم استاد مسلم بود. از جمله آثار سلطان الکتاب قرآنی با آب طلا به وزن 2 مثقال در  ابعاد 2 در 5 در 3 (یک عدد قوطی کبریت) بوده است.

آثار و قطعات متعددی از سلطان الکتاب بر جای مانده که امروزه زینت بخش برخی مجموعه های خصوصی و موزه های داخلی و خارجی است و بخشی از آثار وی در زمان قحطی توسط بازماندگاش جهت امرار معاش به فروش رسید.

قرآن خطی سلطان الکتاب که به خط نسخ عالی و با تذهیب بسیار نفیس در سال 1302 ه. ق قرآن را کتابت نمود یکی از زیباترین قرآنها از دوره قاجار می باشد.

سلطان الکتاب در ایام کهولت با آنکه دستش رعشه داشت ولی هنگام نوشتن به مانند آهن و فولاد بسیار محکم و قوی می نوشت هم چون استادش اشرف الکتاب.

وی خط نسخ را به جایگاهی بالا رساند و در تقلید به شیوه کشمیری کارش اعجاب انگیز بود.

 میرزا محمد علی از طرف دولت قاجار به سلطان الکتاب مقلب گردید.

این هنرمند نامی حدود سال 1331 ه.ق روی در نقاب خاک کشید و جسم خاکیش در تکیه حکیم جهانگیر خان قشقایی در تخت فولاد اصفهان مدفون گردید و مزارش امروزه مورد زیارت و احترام اهل هنر و معرفت است